Ik kan me vinden in de wensen van brave mensen,
ik kan me zelfs soms een beetje neerleggen
bij de eisen van de tijd,
de drang en de dwang van de actualiteit.
Maar ik word treurig en moe
van een schitterende nieuwszender
die zijn vast krantenoverzicht
na het nieuws van 07.30 uur
in onbestemdheid laat verdwijnen.
Beseffen de Radio 1 programmabazen
eigenlijk wel dat hun zender,
zeker ’s ochtends en wellicht ook
voor velen ’s middags en ’s avonds
een klokfunctie heeft,
dat naar de nieuwsindeling een ontwaken,
een autorit, een werkdag, wat zeg ik,
een mensenleven wordt ingericht.
Beseffen die programmamakers hoe verweesd
en verstoken van de gebruikelijke portie
ergerniswekkende en boeiende wijsheden,
tal van luisteraars worden achterlaten?
Beseffen zij hoe verbijsterd iemand
kan zijn wanneer het klokvaste nieuws
moet wijken voor de commentaar
op een tennismatch?
Ik smeek u om mededogen,
om enige empathie met de talrijke
Radio Een – luisteraars
wie enkel nog klokvast nieuws,
boeiende politieke commentaren
en het krantenoverzicht rest
als stafrijmen waarop men steunt
met de stemme om de dagelijkse
ratrace door te komen.
Caute!

Op de nationale gedichtendag 2006 leek ons dit gedicht van Leonard Nolens passend en recht ter mijmering.
Het komt uit zijn bundel Bres IV, Derwisj, uitgegeven bij Querido in 2003.

Wij waren weinigen.
Wij waren sommigen.
Wij waren anderen.

Wij vingerden nooit de christelijke moederschoot
Van syndicaten, wij sukkelden nooit democratisch
Op vleugels van hoogvliegers naar de partijtop -
Wij speelden met vuur in hun slaap.
Wij werden zwarte schapen in gekloonde stallen
Vol babyboomers, wij streken neer als witte raven
Op een kooi vol postmoderne papegaaien.

Wij hingen aan elkaar.
Wij hingen aan elkaar als los zand,
Een wijdverspreide straatbende van dagdromers,
Een hermetische club heremieten.
Wij leefden geknield
En aanbaden de zon van geen inzicht
En kusten het eeuwige licht van de twijfel.
Centraal stonden wij nergens

Wij waren arm en speculeerden op de beurs
Van het gedachtegoed.
Wij handelden met voorkennis van zaken
Uit vergeten tijden.
Wij werden helden in ons voorgeslacht.
Wij werden uitgelachen door ons nageslacht
Wij werden bloedserieus de risee van onszelf.

Wij waren de open wond
Van een gesloten boek.
Wij waren de dichte mond
Van een open vraag.

Leonard Nolens, Bres IV, Derwisj, uitg. Querido 2003

Jongens waren we – maar aardige jongens.
Al zeg ik ‘’t zelf. We zijn nu veel wijzer,
stakkerig wijs zijn we, behalve Bavink,
die mal geworden is.
Wat hebben we al niet willen opknappen.
We zouden hun wel eens laten zien hoe ‘’t moest. "
(uit: Nescio, Titaantjes, Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam)

Dit tweedelig epos – in november 2003 in één ruk uitgekeken met vrouw en kinderen – intussen op dvd is een schitterend meesterwerk over wie zij waren en zijn, wie wij hadden kunnen zijn en waar we met z’n allen naartoe gaan, ieder zijn eigen weg. Alle levens van allen die wij ooit meenden te kennen, te herkennen.
Het had iets van Novecento van Bertolucci, van Berlin Alexanderplatz van Fassbinder, het was het epos van Italië in de tweede helft van de 20ste eeuw.
Lees verder »

Dieren der aarde.

Het was de morgenschemer van de leguaan.

Vanuit de met regenbogen gekamde schedel

flitste zijn tong als een speer in het groen,

de miereneter betrad als een monnik

met melodieuze passen het woud.

Pril als zuurstof op weidse ijle hoogten

liep de guanaco met gouden laarzen,

terwijl onbevangen de ogen van de lama

de tederheid van de wereld onder

de ochtenddauw aanschouwden.

De apen vlochten een eindeloos

erotisch rijgsnoer op de oevers

van de dageraad terwijl ze

muren van stuifmeel neerhaalden

en de paarse vlucht van de vlinders

van Muzo verschrikten.

Het was de nacht van de kaaimannen

de nog ongerepte nacht, wemelend

van opengesperde muilen in het slijk,

en in de slaapverwekkende moddervlakte

keerde een opalen gegrom van pantsers

naar de diepte van de aarde terug.

Met zijn fosforescerende afwezigheid

beroert de jaguar de bladeren,

de poema breekt door het sprokkelhout

met alcoholdronken ogen

die de wildernis doen branden.

De dassen woelen door de oevers

van de stroom, ze ruiken het nest

waar ze hun rode tanden

in het rillende genot zullen planten.

En op de bodem van de diepe waters

wordt de globale aarde omkneld

door de gigantische wurgslang

zwelgend in het rituele slijk

allesverslindend en religieus verbindend.

      Pablo Neruda, Canto General,

            Algunas Bestias. (eig.vert.)

Lachen met religie op Brits godsdienstig festival

Zoals Rudy Kousbroek al schreef: de mens heeft altijd al de neiging gehad een soortgenoot die in het water is gevallen er uit te helpen; het enige wat godsdienst daar heeft aan toegevoegd is het voorschrift hem terug te gooien als hij van het verkeerde geloof blijkt te zijn.

Fernando Pessoa, Mijn droom is van mij.
Privé Domein, p. 89.

7. Het meest opvallende aan de beroemde leus ‘vrijheid, gelijkheid, broederschap’ is dat, het woord broederschap, waarvan de inhoud nihil is, terzijde gelaten, gelijkheid en vrijheid onverenigbaar zijn.

Fernando Pessoa, Het boek der rusteloosheid
Privé domein / Arbeiderspers

262. Maar uiteindelijk is er ook universum in de Rua dos Douradores. Ook hier staat God toe dat het raadsel des levens niet ontbreekt. En ook al zijn het maar povere dromen die ik in het landschap van wagens en kisten tussen de wielen en klanken uit kan halen, toch zijn ze voor mij hetgeen ik heb en hetgeen ik kan hebben.
Ongetwijfeld zijn de echte zonsondergangen elders. Maar zelfs vanaf deze vierde verdieping boven de stad kan men denken aan de eeuwigheid.

Lees verder »

Fernando Pessoa, De anarchistische bankier
Arbeiderspers

86. Als reclametekstschrijver schijnt Pessoa, volgens een artikel in het Jornal de Letras van 16 maart 1983, een groot talent voor slogans te hebben gehad. Maar ook hier zaten de autoriteiten hem dwars: zijn slagzin voor Coca-Cola, "Primeiro estranha-se.Depois entranha-se" ( zoiets als "Eerst bevreemdt het. Daarna went het"), verwees al te duidelijk naar de verslavende werking van het bedwelmde middel dat een bestanddeel was van de drank, waarna de hele reeks uit Amerika geïmporteerde voorraad werd vernietigd.

Lees verder »

Wegsturen of binnenlaten? 10 vragen en antwoorden over migratie.
Emmer&Wansink – Arbeiderspers
Het Nederlandse immigratie trauma.

Een knappe analyse, die niets uit de weggaat in verleden, heden en toekomst…

139. We zijn er inmiddels achter gekomen dat het onderwijs in de moedertaal de integratie tegenwerkt.

De kern van de zaak is dat migranten voortaan moeten worden afgerekend op hun eigen initiatief, inventiviteit en productiviteit. Daarom moeten zij gedurende een periode van enkele jaren geen toegang krijgen tot bijstandsuitkeringen, overheidssubsidies en bepaalde voorzieningen.
In een immigratieland is de individualisering van de sociale zekerheid onontkoombaar.
Pas nadat de immigranten bewezen hebben zich zelfstandig in Nederland te kunnen redden, komen ze in aanmerking voor een permanente verblijfsvergunning, het Nederlandse paspoort en onze solidariteit.

Het Nederlandse immigratie trauma.

Lees verder »

Salman Rushdie, Shalimar de clown. uitg. Contact

Een schitterend boek, waaruit excerpten als smaakmaker van de ware grootmeester, die zich deze keer laat kennen in het meesterschap van de beperking wat hem niet altijd gegeven was in het verleden,
nou ja.