Het Andere Boek
Zuiderpershuis Antwerpen

Russell Shorto in Vrij Nederland: Ware Aard : ‘Amerikaanse presidenten – en presidentskandidaten – definiëren zich door het masker dat zij opzetten. Maakt het uit wat zich daarachter bevindt? Misschien wel niet.’

Vrij Nederland 13 september 2008
('?)
In het vermakelijkste deel van het boek van de Amerikaanse schrijver en wetenschapper Shelby Steele over Barack Obama en de rassenrelaties weidt hij uit over de maskers die zwarten in de Amerikaanse maatschappij dragen.
Eerst neemt hij Lewis Armstrong, de grote jazztrompettist van halverwege de vorige eeuw. Steele heeft een foto waar Armstrong verwilderd, kwaad, onverzorgd opstaat; die valt op, zegt hij, omdat hij zo anders is de gezicht dat Armstrong voor het publiek opzette: stralend, onderdanig, een gezicht dat blank Amerika voorhield dat het voor hem niet bang hoefde te zijn.
Vervolgens richt Steele zich op de figuur van Miles Davis, ook een zwarte jazztrompettist, maar uit een heel andere tijd. Davis werd beroemd omdat hij met zijn rug naar het publiek optrad – en neerbuigender houding was niet denkbaar. Davis maakte naam eind jaren 60 en hoefde dus niet hetzelfde raciale territorium te bevechten als Armstrong. Sterker nog, inmiddels had de burgerrechtenbeweging blanken zozeer bewust gemaakt van het kwaad van de slavernij en rassenscheiding, dat blanke jazzliefhebbers zich volgens Steele zelfs graag door Davis lieten beledigen. Toch was ook die gezichtloosheid een masker, een stunt voor het publiek. (..)
Barack Obama vertegenwoordigt nog weer een ander tijdperk in de zwart-blanke betrekkingen in de Verenigde Staten. Evenals zijn vriendin Oprah Winfrey is Obama een nieuw soort zwarte Amerikaan, die met zijn houding, zijn masker, de mogelijkheid opent dat beide partijen de rassenkwestie overstijgen. ('?)

Niemand van ons is zo van een masker afhankelijk als een politicus, en Amerikaanse politici, voor wie hun imago zo vreselijk belangrijk is, vertrouwen misschien nog meer dan anderen op hun masker. ('?)

Het masker van John McCain is overduidelijk en houdt verband met zijn tijd als krijgsgevangene in Vietnam. Het masker van McCain zegt: 'Ik heb geleden, volgehouden, offers gebracht, gevochten, ik ben een strijder'. Zijn standpunten sluiten daar grotendeels bij aan. Hij zou de Amerikaanse troepen langer in Irak houden dan George Bush; hij ziet het conflict Rusland-Georgië in scherpe zwart-wit termen. De Amerikanen mogen kiezen tussen twee maskers: de strijder van McCain en de bemiddelaar van Obama. Hun keus hangt af van hun gevoel over zichzelf, hun land, de toekomst, en hoe ze hiermee moeten omgaan.

Zondag 21 september 2008 om 1545 uur spreekt Jean Pierre Rondas met de Franse auteur Philippe Claudel op Zuiderzinnen in het Zuiderpershuis aan de Waelse Kaai te Antwerpen.

Eugeen Van Mieghem Museum Antwerpen
Zelden zo'n boeiende en gedreven rondleiding mogen meemaken als die door Erwin Joos, de voorzitter van de gelijknamige stichting wanneer hij voor bezoekers de geheimen onthult in het Eugeen Van Mieghemmuseum op de Antwerpse Linkeroever .

Zelden op zo'n kleine oppervlakte zoveel liefde zien schitteren voor mensen aan de rand het water, waar voor miljoenen het leven abrupt ophield in de hoop aan de overkant een nieuw elan te krijgen. Eugeen Van Mieghem zag aan de ouderlijke café langs de Montevideostraat de volksverhuizers rond de vorige eeuwwisseling op de vlucht voor de pogroms uit het oosten. Hij had oog voor gewone mensen, havenwerkers, en havenmeisjes. Hij schreef zijn leven in tekeningen. Hij leidde het volhoudend aan de rand van de haven, bij het water en wat er aanspoelde.

Erwin Joos heeft sinds 1982 van de herontdekking van de schilder Eugeen Van Mieghem zijn levenswerk gemaakt. Hij doet het met veel empathie en tederheid voor de schilder en zijn omgeving. Hij leidt je aan de hand van de tekeningen en schetsboeken door het Antwerpen van het einde van de XIXde en het begin van de XXste eeuw waar de oude wereld verkruimelde op de rand van rijkdom en kunst om plaats te maken voor nieuwe waanbeelden over schoonheid, macht en onnoemelijk veel leed tijdens de eerste wereldoorlog.

Bij de upgrading van het Eilandje wordt gelukkig het verleden een belangrijk houvast. Met de Van Mieghemwandeling, de Red Star Line en het volksverhuizers in het MAS wordt recht gedaan aan de geschiedenis. Waar ooit vlug genot, valse hoop, zelfverzonnen of aangeprate illusies mensen rechthielden in de stormen van de geschiedenis en hen de Atlantische Oceaan opdreef of lokte, zullen beelden naar het werk van Van Mieghem de passanten de kans geven te reflecteren over de wind en het water, over de stank voor dank.

Le SILENCE DE LORNA van Luc & Jean-Pierre Dardenne
met Arta Dobroshi, Jérémie Renier, Fabrizio Rongione,

De nieuwste film van de gebroeders Dardenne heeft iets van een stripverhaal, ' La BD de Lorna'. Soms is er een kleurvoering die je niet vergeet zoals bij Hergé.
Dan weer een reeks plaatjes na elkaar waarbij het verhaal perfect voorspelbaar blijkt.

De strip van de hoofdrolspeelster is het enige hoogtepunt in de benauwende stilte.

De opening met het vooral verwarrende spel van de koppen van Lorna en Claudy wordt ruimer en triester, want zij blijkt als Albanese een papieren huwelijk te hebben gesloten met een junk om zo de Belgische nationaliteit te verwerven. Dan kan ze met haar Albanese geliefde een snackbar beginnen in een troosteloze wijk van Luik.
Eens Belgische moet ze zo snel mogelijk scheiden en als dat niet kan weduwe worden.
Om zo door haar passenpooier uitgehuwelijkt te worden aan een criminele Rus die dringend om een Belgische pas verlegen zit.
Kwestie van wat centen te mikken voor het gezamenlijke project.

De film speelt zich af in het hoofd van de hoofdrolspeelster, Arta Dobroshi.
Zij vertoont een evolutie in haar emoties en enig reliëf in haar gedrag en weet haar rol overtuigend te brengen. De overige personages zijn vlak en figureren als stripfiguren.
De film biedt ook enig inzicht in de sms-cultuur en de betekenis van een gsm voor gerafelde mensen aan de eenzame rand van de samenleving.

Dat de gebroeders Dardenne met deze film het stilte-taboe hebben doorbroken dat heerst over de asiel- en mensenhandel siert hen evenwel.
Dat ze de moed gehad hebben om met deze strip van Lorna het solidariteitsgewauwel van cdH minister van werk en gelijke kansen, Joelle Milquet, te doorprikken siert hen evenzeer.

Wanneer Laurette Onkelinx in 2000 na de Rosetta film van Luc en Jean Pierre Dardenne een Rosetta startbanenplan lanceerde was dit een mediagenieke vondst in de strijd tegen de jeugdwerkloosheid, zij het met een wel erg kwakkele uitvoering.

Een Lorna Plan is vandaag even noodzakelijk en mediageniek – en liefst minder kwakkel – in de strijd tegen professionele mensensmokkelaars en dito organisatoren van hongerstakingen en kraanklimoefeningen.

Waar wachten vice premier Milquet en de minister van migratie- en asielbeleid, Annemie Turtelboom, nog op om een degelijk Lorna Plan op te zetten.

Dames, zet hem op, sla de handen in elkaar, peil elkaars droeve blik en doorbreek de stilte van Lorna.
Jullie zijn de schaamte toch reeds lang voorbij, mogen we hopen.