Gierle, 9 mei 2009

?

Mi?ster Van Duppen is doe?d.

Lodewijk Van Duppen is tot as weergekeerd.

De herinnering aan Louis Van Duppen draagt ieder van ons met zich mee.

Wij hebben hier vandaag met jullie afscheid genomen van wie hij was voor ons en voor de gemeenschap van dit dorp.

En wat wij voor hem betekend hebben.

Wij moeten spreken over het zwijgen om erger te voorkomen.

Zijn vrienden en kameraden hebben samen met hem als jonge mensen door hun zwijgen dit dorp vele ellende bespaard tijdens en na de tweede wereldoorlog.

Er is hier toen veel gebeurd, er is hier al die jaren veel verzwegen.

Maar er is hier ook veel vergeven en dat heeft aan deze dorpsgemeenschap de mogelijkheid van nieuw leven gegeven.? Onderwijzers en pastoors die bij hun gemeenschap blijven, zijn onmisbaar in hun rol als geweten, geheugen en biechtstoel voor wat mensen elkaar blijven aandoen. Het vereist veel moed en liefde om desondanks te midden van de kudde te blijven leven.

Respect voor de grijze zone, voor kleine verschuivingen, voor de indirecte taal, de schuine blik en het tedere spel van geven en nemen, van veinzen en liegen kan een bevrijdende onbevangenheid toelaten.

***

Er was een tijd voor ik jou kende,

dat ik onrustig en vol ellende de wereld

voor mijn ogen aan flarden geschoten zag

en mijn woorden zinderden als een klok

aan spuug en touw om mijn denken vast te knopen

aan een leven dat altijd anders worden zou.

Ook al droomden wij luidop

steeds weer diezelfde verhalen

over wat wij beter zouden doen,

de keuzes die wij in ons leven maakten,

stonden vast !

?

Die ervaringen hebben Louis Van Duppen gedreven tot een grote behoedzaamheid die hij naar zijn kinderen moeilijk kon verwoorden:

?Zijt toch maar voorzichtig, mijn jongen!?

Zijn engagement voor en zijn verwachtingen naar deze gemeenschap waren groot, ook in zijn werk als onderwijzer, voetballer, commissielid en -voorzitter van openbare onderstand, kerkfabriek, harmonie, toneelkring, Davidsfonds.

Zijn engagement voor en zijn verwachtingen naar zijn gezin waren zo mogelijk nog groter.

Hij leerde ons op een niet altijd even subtiele wijze om de lat zeer hoog te leggen. Daarin was hij een onderwijzer, met hart en ziel.

Dat heeft veel nadelen gehad, maar ook voordelen, voor ons als zijn kinderen en voor de gemeenschap waarin hij wou blijven wonen en sterven.

Hij was dan ook onze vader en dat was niet altijd makkelijk te dragen, noch voor hem noch voor ons.

***

Omdat wij de echo van onze stemmen geloofden

en niet hoorden hoe hun klank kleurde

als hoop en angst

van wie in onze wieg tot de dag dat zijzelf stierven

hun eigenste dromen fluisterden in onze oren.

Al waren hun lippen dun en bloedeloos geworden,

hun stemmen blijven murmelen boven onze hoofden.

?

?

Meester Van Duppen werd met de jaren milder zij het niet vanzelf.

Dat had ongetwijfeld te maken met de volharding van zijn vrouw, onze moeder.

Hun engagement naar elkaar was niet gering.

Toch konden ze dit gestand blijven.

Zij hebben daardoor prachtige tijden beleefd en genoten.

Maar ook moeilijke, niet alleen de laatste jaren wanneer door de last van de fysieke bezwaren hun horizon bleef krimpen, niet het minst door het vergeten.

Maar ook de jaren dat hun zoons de vader met vastberadenheid naar de kroon staken waren ongetwijfeld zwaar omdat zij het vanzelfsprekend allemaal beter wisten.

Het heeft ook lang geduurd eer hun kinderen begrepen dat behoedzaam zwijgen, de indirecte rede en het veinzen veel leed kan vermijden, persoonlijk en maatschappelijk.

***

Zo ook hebben wij onze dromen geschreven

met de inkt uit de ogen van onze kinderen

Zo ook hebben wij onze angst en hoop

gekoesterd in de oren van zij die na ons komen

opdat vier van onze zonen dit verder verhalen

aan hun kinderen en de kinderen van hun kinderen

zodat zij zacht en zinderend zullen zingen

over al die dromen van wie voor hen was gekomen.

?

Louis Van Duppen was onze vader.

Margriet Heylen is onze moeder.

Wij zijn elkaars broeders.

Dat hebben onze partners en onze kinderen reeds lang voor ons begrepen wanneer zij de klank herkennen van zijn stem in onze woorden, de lichaamstaal lezen in bewegingen die ook zij zullen bespelen in de ogen van wie na hen komen.

Wat Meester Van Duppen voor ons en voor dit dorp gedaan heeft, is zeker nu hij er niet meer is de moeite van het overdenken waard.

Zijn dood biedt aan wie hem dierbaar was en aan wie hem heeft gekend de mogelijkheid nader te komen tot zichzelf en elkaar om herinneringen te delen en van elkaar mee te nemen.

Het verhaal van wie wij zijn, wordt geschreven door wie na ons komt, dat geldt voor hem, voor mij, voor ons en voor ieder van jullie. We kunnen ons enkel overgeven aan de herinnering in de hoofden van onze kinderen, waarvoor we zelf een grote verantwoordelijkheid dragen.

***

En als de dood zal komen,

dan zal zij in jouw ogen

alle verhalen gelezen hebben

die zij zelf heeft geschreven

in de palm van de hand van haar kroost

waar wij ’ of we het nu willen of niet’

deze zullen bewaren zodat wij al deze woorden

zullen blijven horen

als de klank van ??n hand die klapt,

het oorverdovend applaus in de spiegel

waarin gij altijd over onze schouders mee zult kijken

naar onze kinderen om hun stemmen te horen

en de klankkleur ervan te herkennen als warm

?n van jezelf.

En als de dood zal komen,

dan zal hij in jouw ogen

het mededogen lezen

want daar alleen kan vreugde wonen,

daar alleen is ‘t leven zoet,

waar men stil en ongedwongen

alles voor elkander doet.

?

En weet dat het goed geweest zal zijn!

?