Toon Horsten, Het geluk van de lezer. Hoe boeken je leven kunnen veranderen.Linkeroever uitgevers.

Toon Horsten bundelt een selectie van vier jaar columns uit De Standaard der Letteren tot een gelukservaring voor de lezer.
Dat is niet moeilijk want Toon Horsten weet veel, heel veel. Hij leest veel, heel veel.
Maar bovenal heeft hij oog voor de indringende afstand tussen het onderwerp en de schrijver, tussen de lezer en het thema.
Precies die afstand leidt je in zijn verhalen binnen.
Precies die afstand heeft hij nodig gehad om de boekenreus te worden uit Hoogstraten die over Turnhout en de weidse Kempen resideert.
Nog steeds voelen schoolfrikken en rechtgelovigen uit de Kempen zich koud gepakt wanneer iemand opmerkt dat sociologisch de Kempen een schitterende plaats is om geboren te worden en op te groeien.
Want veel van deze jongeren hadden vaak nog slechts ??n ambitie: wegkomen uit diezelfde Kempen.
Zo leerden ze de wereld te zien, de wereld over de plank die hen voor de kop gehouden werd wanneer ze naar het uniformiseringsproces werden gedreven in een van de vele scholen.

Toon Horsten heeft dat gedaan met boeken. Hij werd een vaardige reiziger in de wereldliteratuur met oog voor wat in de verdrukking leek te raken, voor wat vergeten wordt.
?Het geluk van de lezer? weet te verleiden en te misleiden, en doet dat op een vrolijke badinerende toon, maar biedt een schitterende selectie van leestips die zijn onderwerpen liefdevol larderen.

Liebig vleesbouillon. Je kan het niet eten. Maar er zal nog veel soep van worden getrokken, aldus de Duitse schrijver-criticus Kurt Tucholsky in 1927 over de pas verschenen ‘Ulysses’ van James Joyce. Toon Horsten herkende zijn eigen gevoel bij het gedoodverfde meesterwerk. Mooi mimetisch geluk.

In een moeite door onthult hij hoe Turnhout (n)ooit Bauhaus had kunnen huisvesten, omdat Henry van de Velde solliciteerde voor de directeursfunctie van
de lokale kunstacademie. De vroede vaderen prefereerden een andere kandidaat en de sollicitant vertrok dan maar naar Weimar met alle gevolgen vandien, voor Weimar en het kunstgevoel van de opkomende industri?le bourgeoisie uit Duitsland.

Hij zet met een gevoelige draai Nico Rost en Egon Erwin Kisch te kijk met hun reportages uit 1934 over de gezinsverpleging te Geel. Hij vergelijkt hun verslag – Kisch ontdekt dat in Geel de statuslozen geen zinneloze gast te houden hebben en dus ook de daaraan verbonden renumeratie mislopen – met de gelauwerde filmdocumentaire van Arnout Hauben over de gezinsverpleging ‘Geel’.

In zijn stukje over het Waalse dorpje ?Waulsort? – wegens een station een betere buiten voor de bourgeoisie rond de vorige eeuwwisseling – wijst hij op de restauratie van de vele sjieke villa?s en Grand Hotels langsheen de Maas, waar na het vertrek per automobiel van de beter begoeden op zoek naar de wereld plaats geruimd werd voor minder begoede scholieren uit het Rijksonderwijs. Wanneer die uiteindelijk vertrokken wegens korting op de schoolreisjes werd de oude glorie opgeschoond voor de nieuwe burgerij (uit Vlaanderen?). Nog even wachten.

In oude krantenartikelen zocht Ambanelli de woorden op die hij kende en wanneer hij er ??n gevonden had, was hij tevreden alsof hij een vriend had ontmoet ( Luigi Malerba, ‘De ontdekking van het alfabet’. )

De zoektocht van Toon Horsten in oude boeken, vergeten publicaties, werk van verdwenen schrijvers brengt meer tot leven dan die schrijvers.
Dat is het geluk van de lezer van Horsten.
Kijk!, zegt mijn vriend de boekhandelaar als er weer eentje binnengewandeld komt. Daar heb je weer zo’n zweefteefje. Hij vertelt erbij dat het meestal om vrouwen tussen de 35 en 55 gaat, die op zoek naar Het Hogere en dat denken in de esoterie te vinden. Hoe ijler, hoe beter. ( bekeerd door ‘De Celestijnse Belofte’)

Of hoe boeken je leven kunnen veranderen.