Preventiezwendel
18 / 05 / 2011

?Horror is het verhevene voor het volk. De massacultuur heeft de catastrofe tot een vorm van ontspanning gemaakt. Dreiging maakt deel uit van het amusement en waarschuwingen zijn een deel van de show. De moderne mens heeft de ervaring van het verhevene van de ethiek naar de esthetiek verschoven. Mensen raakten ervan overtuigd dat ze de schrik onbeschadigd konden overleven. Nu wordt de westerse wereld onvoorbereid getroffen door de terugkeer van het verhevene in de vorm van een ethische imperatief: Je moet zelf iets doen.?
Peter Sloterdijk, Je moet je leven veranderen.

?Bel 112, de oude dokter is van zijn fiets gevallen. Snel, hij lijkt heel erg gewond!? riep een Antilliaanse puber in schaarse zuiderse outfit, waarbij mijn wederwoord in gekreun werd gesmoord.
De klap kwam hard aan, wanneer je als huisarts per fiets de hele wijk bedient en in de nadagen van je eigen lijden je afstap misrekent. Met fiets en dokterstas werd een rij paaltjes omgelegd rond de intussen gesloopte Rooms Katholieke Kerk. Dan kost het gesmoord vloeken om tijdig de prikkeldraad te ontwarren om weer rechtop te staan en ?erger? te voorkomen.
?Erger? is dan de 112 oproep om een dringende ambulance die binnen de paar minuten met loeiende sirenes ter plekke moet zijn.

Spoed
In deze hysterische tijden zijn alle problemen per definitie erg, vreselijk, spoedeisend en dringend. TV series, praatjesprogramma?s, familieblaadjes staan bol van de snelheid waarmee een probleem moet opgelost worden. Of van de misdadige traagheid van de overheid, nalatigheid van anderen waardoor vermeende gruwelen de bovenhand halen. ?Spoed en dringend? werden wanhoopskreten van mensen die niet bereid zijn om zelf hulp te verlenen, dan wel bang zijn van de verantwoordelijkheid die ze bij een mogelijke hulpverlening op zich nemen.
De Nederlandse inspectie voor de Gezondheidszorg heeft in haar onderzoek naar de telefonische bereikbaarheid van de huisartsen tal van mankementen ontdekt. Zo bijvoorbeeld wordt de spoedlijn wel eens niet binnen de 30 seconden door een medisch deskundig persoon opgenomen en dat is uiterst laakbaar, toch?
De huisartsenpraktijk die bij herkeuring niet voldoet aan de normen mag rekenen op een boete van 2000 ? per week dat niet voldaan werd aan de norm, met een maximum van 30.000?.
In realiteit blijkt die ?spoed?-oproepknop vaak gebruikt voor het opvragen van informatie, recepten en zelfs om afspraken te maken wanneer de pati?nt in kwestie of wie names hem of haar belt vindt dat er te lang moet gewacht worden. Normale telefoonoproepen moeten binnen de tien minuten beantwoord worden. Correct gebruik van de spoedlijn valt hooguit eens per maand voor. De overige oproepen blijken onterecht volgens de richtlijnen en normen als spoed gepresenteerd.

Is voorkomen wel beter dan genezen?
In een samenleving die met haken en ogen aan elkaar genaaid wordt, is angst een handig instrument, maar ook een gevaarlijke ?tool?.
?Meten is weten? wordt gretig met cijfers en statistische gegevens gepretendeerd. En ?voorkomen is beter dan genezen? doet de burger graag in angsten verder zweten. Algemene grondige laboratorium check-ups en total body scans worden publiekelijk aanbevolen en aangeboden wegens ?onderzoek toch maar alles, dokter, voor de zekerheid?.
Met als gevolg dat angst de kosten opdrijft, de premies verhoogt en bijaldien de solidariteit in een verzekeringssysteem onder druk zet.
Eeuwenlang was zout een duur belast bewaarmiddel voor eiwitten en vetten. Dan werd ontdekt dat een hoog zoutgebruik problematisch kon zijn bij hart- en vaatziekten – zo ongeveer rond de periode van de democratisering van diepvries en koelkast – en gestaag trok de preventiemachine zich op gang.
Bier en alcoholhoudende dranken waren eeuwenlang de enige onbesmette vloeistoffen voor menselijke consumptie. Om de menselijke productiviteit te optimaliseren dienden deze dranken afgevoerd, verboden of onder forse accijnzen met mate genoten. Hart, bloedvaten, lever en wat al niet meer zouden er wel bij varen. Tot de mediterrane paradox opgeld maakte en matig gebruik van vooral rode wijn de bloedsomloop ten goede zou komen.
Fortuinen belastings- en reclamegelden werden besteed aan campagnes om voedingsgewoonten te be?nvloeden tot en met subsidies voor synthetische smeervetten vanwege ziekenfondsen.
Kunstmatige zoetstoffen zouden ons behoeden voor suikerziekte. Bladgroenten zouden ijzertekorten compenseren. Zonnen is gezond en UV stralen zijn kankerverwekkend, zonnecr?mes zijn noodzakelijk en slecht voor de huid. Vitamine D ampullen zijn heden ten dage niet aan te slepen om gemeten tekorten te compenseren. Amfetamines worden verboden maar worden op grote schaal gevoederd aan mensen met ADHD en aanverwanten.
Grof geld werd decennialang door de medicofarmaceutische sector verdiend aan hormonale substitutiecampagne voor vrouwen in de menopauze tot bleek dat deze pillen voor de overgang ook kanker en cardiovasculaire aandoeningen stimuleerden.
Met vaccinatiecampagnes tegen HPV wordt baarmoederhalskanker voorkomen – maar dan ook alleen maar een bepaald type – zo ook bij vaccins tegen hersenvliesontsteking.
De jaarlijkse grieppaniek wordt steeds beter gelanceerd om de productiecijfers van de farmaceuten te fatsoeneren.
Om de haverklap doen media de burgers kond dat er teveel slaappillen worden gebruikt, te veel zelfmoorden worden gepleegd, te weinig depressies worden onderkend. En die worden dan ook nog eens onderbehandeld terwijl veel te veel antidepressiva worden voorgeschreven, enzovoort, enzoverder.

Preventiezwendelaars
Met de regelmaat van een klok ontdekken epidemiologen en preventiewerkers nog ongekende statistische gruwelen om de consumentenkudde te mennen.
Dat gaat als volgt.
Er wordt in het kader van de inflatie van academische proefschriften een statistisch verband gezocht, gevonden of geschapen tussen bepaalde verschijnselen, bij voorkeur in de lijn der commerci?le verwachtingen. Bijvoorbeeld overgewicht is ongezond. Sport is gezond. Kinderporno is gevaarlijk voor kinderen. Eenzame kamermeisjes in dure hotels worden vaak seksueel misbruikt door rijke oude mannen, enzovoort.
Indien een statistisch verband tussen bepaalde maatregelen of middelen en het gewenste gedrag kan aangetoond worden, wordt iedere beleidsmedewerker of politicus die niet op stel en sprong meehuilt in het koor van de preventiezwendelaars een gehangene.
Immers de statistische bevindingen die in het beste geval significant zijn voor grote groepsfenomenen, worden met vaardigheid gehanteerd om individuele burgers te terroriseren met allerlei verplichtingen in het kader van een vermeend ?voorkomen is beter dan genezen?.
En dit op basis van de jaloezie der gelijke kansen, de rancune van de vermeende misdeelden, het ressentiment van de verongelijkten.
Maar zoals Albert Einstein reeds verklaarde: ?Not everything that counts can be counted, and not everything that can be counted counts.?

Hulp bij zelfdoding
Gelukkig weten steeds meer burgers zich te onttrekken aan de strategie van de angst of worden ze immuun voor de eindeloze stroom spoedeisende, gevaarlijke, levensbedreigende tsunami?s van onzin die ze over zichzelf en hun dierbaren uitgestort krijgen.
Net zoals audiovisuele reclameboodschappen een verwaarloosbaar en zelfs omgekeerd effect sorteren en consumenten steeds meer afgaan op aanbevelingen van gelijkgestemden, waarderen burgers het gezond verstand van vrienden en kennissenkring hoger dan mediagenieke heisa.
Ooit waren er ook in West-Europa tijden dat iedere zwangerschap een kind diende op te leveren en zelfdoding als belediging van de gemeenschap werd beschouwd met het oog op een ruim overschot aan potentieel kanonnenvlees.
In Zwitserland wensten conservatieve en christelijke partijen een verbod op hulp bij zelfdoding, wanneer iemand voor zichzelf beslist had dat het leven geleefd was. Een Zwitserse wet staat immers hulp bij zelfdoding toe als een beslissing in de priv?-sfeer. In het kanton Zurich antwoordde 78,4% van de kiezers afwijzend op een verplichting voor buitenlanders om minstens ??n jaar in het kanton te wonen eer ze aanspraak kunnen maken op hulp bij zelfdoding. Op de vraag om nationaal hulp bij zelfdoding te verbieden was zelfs 84,5% tegen.
In Belgi? blijken steeds meer gezonde bejaarden te willen sterven wanneer zij hun tijd gekomen achten. Zij zijn klaar met hun leven en willen de aftakeling vermijden. De persberichten over het Zwitserse referendum vermelden enkel een verwijzing naar de zelfmoordlijn van het centrum ter preventie van zelfdoding.
Nochtans: ?Je kan je leven veranderen.?