?Het leven is ??n groot feest, maar wel op ??n heel belangrijke voorwaarde: je moet ?het maken?. Die laatste clausule hebben de fopspeenjongeren niet gehoord, vaak genoeg omdat hun ouders er alles voor gedaan hebben om hun kind elke frustratie, elk pijntje, elk tekort te besparen ? ook als die peuter ondertussen twintig is. (?) Zulke jongeren zijn ni?t het product van een verzorgingsmaatschappij. Ze zijn het afval van een consumptiemaatschappij die hard op weg is om de verzorgingsmaatschappij de das om te doen.? Paul Verhaeghe, Identiteit.

Haren

Het Nederlandse Haren was tot voor kort een deftige, landelijke gemeente onder de rook van Groningen, waar Willem Frederik Hermans ooit nog onder professoren resideerde. In 1973 vluchtte hij weg van de academische en Hollandse bekrompenheid naar Parijs. De bijtende schrijver handhaafde er zijn polemiek met ideologie?n en religies die pretenderen orde te scheppen in een chaotische wereld, niet alleen voor hun eigen gelovigen.
Willen Frederik Hermans zou van de voorbije week genoten hebben als een hoogtepunt in zijn leven.

Een meisje van zestien?

In datzelfde Haren postte immers een meisje op 7 september de uitnodiging voor haar ?sweet sixteen party? in de tuin van haar ouders op Facebook – Openbaar. De dag nadien verwijderde ze met haar ouders de aankondiging. Edoch haar droomfeestje was reeds gekaapt als ?Project X Haren?.
In de gelijknamige Amerikaanse komedie probeerden drie scholieren populair te worden door een verjaardagsfeest gruwelijk uit de hand te laten lopen.

Met de hulp van honderden jongeren op FB, Hyves, twitter, you tube ging het banale evenement viraal. In de sociale media won het wezenlijk kracht: ?Gewoon wasted worden en iets slopen. Dat wordt kotsen in de bestekla van die mensen.? Vrijdagnacht 21 september raasde ?Project X? door Haren, als een stormwind speelt met een enkel blad?

Een jaar na de rellen in Engeland, uit de hand gelopen ?mega?- feesten in Duitsland en Rotterdam knalde de herfst dit jaar in Haren. 5000 feestende relschoppers – van 15 tot 40 jaar – richtten voor ruim een miljoen Euro schade aan. Het vreugdevuur der ijdelheden: straatmeubilair, priv? woningen, auto?s en winkels werden aangevallen door een uitzinnige menigte. Huizen werden opengebroken, een supermarkt geplunderd. Vijfendertig aanhoudingen en tientallen gewonden, onder wie een bejaarde man die in zijn keuken overvallen werd. De inderhaast opgeroepen vijfhonderd agenten van de Mobiele Eenheid konden pas om twee uur ?s nachts de menigte verspreiden mede dankzij een hozende regenbui.

Morele vakantie

Nederland was weer eens in shock. Nochtans was deze uitbarsting van dronken vandalisme reeds dagen aangekondigd. De mobilisatie vermenigvuldigde via internet: ?Waar is dat feestje? Hier is dat feestje!?
Het lokale bestuur bleef hopen op een goede afloop. Het was tenslotte vrijdagse koopavond en lokale neringdoeners hadden zelfs extra drank laten aanrukken. Voor de gezelligheid.
Harense bestuurders hadden veel schade en leed kunnen voorkomen door het afleiden van treinen, gespreide alternatieve feestlocaties, blokkeren van toegangswegen.

Sociologen bestempelen dit hooliganisme als ?morele vakantie? naar de uitspattingen op ?Oh Oh Cherso?. In dit tv programma gooien jonge deelnemers voor de opnames alle remmen los: drugs, drank, baldadig en hanig paraderen. Onmisbaar daarbij is een ruim publiek als klankbord. Fopspeenjongeren weten zich graag als patsers aanbeden.
Bijgevolg ligt de sleutel voor dit gedrag volgens de Wageningse socioloog Weenink bij het publiek: ?Weggaan, niet juichen noch kijken. Dan verandert de sfeer en verdwijnt de spanning?.

Feesten van angst en pijn

Vergelijkbaar is het gedrag van fopspeenjongeren die de roep van islamitische scherpslijpers volgen. Ook zij grijpen iedere kans op baldadige feesten van angst en pijn. Zeker wanneer die hen via dezelfde sociale media geboden wordt door poppenspelers in de machtsstrijd.
Het helpt de geest te verlichten, schuld te delgen, boete te doen voor alle bedreven zonden van vroeger en later. Zelfs in Pakistan gaat het om kleine groepen die elkaar en de overheid in xenofobe protestdemonstraties te lijf gaan op de dag van liefde voor de profeet.

Zij verdienen hun publiek via hysterische protestbeelden op you tube waardoor de re?le politieke, militaire en economische problemen ietwat minder angst en pijn opwekken. Ongetwijfeld herkennen de meeste moslims dit baldadig protest als geworteld in een hartstochtelijk verlangen om toch maar iets te betekenen in de ogen van sympathiserende toeschouwers.
Vooral bij jongeren die zich overbodig weten, demografisch en economisch. Ze proberen het dan maar enthousiast als religieus kanonnenvlees.
Dictatoriale regimes kweken graag een demografisch surplus voor de strijd tegen buitenlandse vijanden. Binnenlandse sociale tegenstellingen vervagen onder een door de profeet gegeven goddelijke legitimatie.

Banaliseren als therapie

Het is dan ook godgeklaagd dat de sociaal-democratische voorzitter van het Europees Parlement bereid is Saoedische erfprinsen in dure brokaten gewaden met baardige wijsheden naar de mond te praten over respect en blasfemie, waar precies hij de verdediger hoort te zijn van de vrije meningsuiting. Deze vrijheid is de enige remedie tegen middeleeuwse regimes die overleven op olie, een slavenstatuut voor vrouwen en brute uitbuiting van gastarbeiders ook al belijden die hetzelfde geloof.
Voor die vrije meningsuiting durfde de Amerikaanse president Obama dan weer wel op te komen in de Verenigde Naties.

Turkije, Egypte en Iran – gesteund door de Organisatie van de Islamitische Samenwerking – willen lasteren van de islam en de profeet Mohammed internationaal strafbaar stellen. Daarvoor ijveren ze reeds tien jaar in de VN met ??n oog op enthousiasme bij het thuisfront. In plaats van hun burgers het recht te geven op respect voor hun vrijheden, inclusief die op godsdienstvrijheid willen ze iedereen onderwerpen aan hun machtsinterpretatie van de islam.

Respect en erkenning eisen voor goden, profeten, religieuze instituten en symbolen is onderwerping eisen van anders- of ongelovigen. Er is een groot verschil tussen een mens die troost vindt in een geloof en het machtsspel van de bedienaars van dat geloof. De hoofdredacteur van Charlie Hebdo heeft dit zeer goed gezien. St?phane Charbonnier – Charb – verklaarde in Le Monde naar aanleiding van hun Sharia Hebdo en de recente reeks cartoons over de islam: ?Wij moeten doorgaan tot de islam evenzeer gebanaliseerd is als het katholicisme. We hebben twee taboes doorbroken, Eros en Thanatos. Rest nog dat op religies.?