The Killing ? in het Deens Forbrydelsen of De Misdaad is een Deense TV misdaadserie nu ook op DVD van de Danmarks Radio.

 

Gemeentepolitiek.

In deel 1 wordt 20 dagen lang de moord op een jong meisje onderzocht onder leiding van Detective Inspector Sarah Lund, schitterend gespeeld door Sofie Gr?b?l. Het is er omzeggens altijd donker en duister, niet alleen in de geesten van de mensen maar ook in Kopenhagen en omgeving, niet in het minst in de gemeentepolitieke van de Deense hoofdstad waar bijzonder realistisch de strijd om de macht verweven blijkt met allerlei gebeurtenissen die van ver of dichtbij met de gruwelmoord te maken hebben.

Wegens het enorme succes in heel Europa werd intussen gezorgd voor een Amerikaanse remake. Zoals voor de Millenniumtrilogie moet voor de Amerikaanse markt alles van beeld en woord herwerkt worden. De gevoelige zielen aldaar kunnen Scandinavische verhalen niet echt aan.

 

Buitenlands beleid.

In deel 2 blijft Kopenhagen, Denemarken en de hele wereld duister en somber, gehuld in mistend kunstlicht met hier en daar een walmende kaars.
Dit keer is de plot nog -tig keer geraffineerder opgebouwd tussen het Afghaanse heen en weer van de Deense krijgsmacht, de politiewereld ? Sarah Lund, haar collega Strange, chef Brix ? en de nationale Deense politiek.
In een schitterende reeks afleveringen van tien keer ??n uur spiegelt de pijn van het leven zich in de drie werelden van de macht, alsof je kijkt naar de gruwelen die zich tussen levende wezens onder het wateroppervlak voordoen. Vervormd, gebroken, gerimpeld, ontbonden in fletse kleuren en vooral donker en koud.
Een reeks rituele moorden op de overlevende soldaten van een legereenheid die in Afghanistan verdacht werd van de moord op een familie met mogelijke Taliban-connecties in een afgelegen dorp, brengt bijna alle protagonisten als mogelijke daders voor het voetlicht.

Eenieder kan een motief hebben, iedereen is ergens wel betrokken en heeft redenen om niet alle ervaringen en herinneringen zomaar op tafel te leggen.
Alleen de eenheidschef die getrouwd is met de dochter van de kolonel, verpietert in een psychiatrische instelling omdat legertop en ministers geen baat vinden bij een heropening van de politiek uiterst vervelende zaak.

Initieel lijkt het er zelfs op dat de Deense Moslimliga achter de moorden zit. Eindelijk kan een forse anti-terreurwetgeving door het parlement gejaagd worden.
Ook Denemarken levert actieve steun aan de humanitaire missie in Afghanistan op verzoek van de VS wat de liberale premier Anders Fogh Rasmussen – wiens coalitie met de conservatieve partij werd gedoogd door de Deense Volkspartij – in 2009 de functie van secretaris-generaal van de NAVO opleverde.

Een spannende kijk in de Deense ( en Europese ) politiek, zij het dat namen en functies in de tv-reeks wat werden aangepast.

Op verzoek van haar vroegere chef Brix wordt Sarah Lund ? na het pijnlijk maar succesvol afronden van de vorige reeks politieproblemen (Forbrydelsen I ) verbannen naar een afgelegen douanepost ? opgehaald omwille van haar originele, divergerende kijk op politiezaken.
Haar autistische manier van in de wereld te staan behoedt haar voor de uitgezette sporen, de begane paden en het voorgespiegelde doel.
Niets is immers wat het lijkt.
Net zoals in de legerkazerne verschrikkelijke geheimen huizen in de hoeken en kanten van soldatenvriendschappen, doet dit fenomeen zich in veelvoud voor op de kabinetten van de premier, defensie en justitie waar een ?out of the box? denkende piepjonge justitieminister op een week tijd de trucks van het machtsspel doorheeft en bespelen leert.
Het heen en weer over dezelfde feiten, daders en doden tussen deze drie niveau ? politiek, politie en leger ? lijkt verwarrend maar blijft in het hoofd van de kijker nakloppen als een verhelderende benadering van eenzelfde werkelijkheid in verschillende werelden.
Net zoals in de legereenheid verlangen naar macht, pijn en passie schermen vlechten, staan die emoties op politiek niveau voor weeffouten waarlangs de werkelijkheid ontrafeld wordt.
Op politieniveau wordt dit fenomeen ten top gedreven wanneer finaal steeds duidelijker wordt hoe de gruwel het meest nabij blijkt en blijft tot in een bevrijdende catharsis.
Maar zoals in Forbrydelsen I wordt er zorgvuldig over gewaakt dat zelfs daarna ? post coitum omne animal triste est sive gallus et mulier ? iedere kijker zich vrouw of haan kan voelen.
Het ontsluieren van de ware toedracht blijft het recht, de lust en de fantasie van de kijker, ook na de catharsis.

 

Nationale politiek.

In deel 3 wordt de nationale politiek gefileerd als een halo voor een geraffineerde plot die door Sarah Lund, mede dank zij haar persoonlijke problemen en ellende, telkens weer vanuit een andere hoek tegen het spaarzame licht wordt gehouden. Deze keer overwegen ijzige tinten grijs van roest en afgebladerde verf om oud ijzer, op schepen en in het hart van de mensen waar passie nauwelijks nog lijkt te smeulen onder het mechanisch – bijna ritmisch – beuken van de grauwe werkelijkheid. Zelfs de riante regeringsgebouwen, bedrijfskantoren en landhuizen zwelgen in groen-blauw zonder zon. Waar menselijk naakt en vrolijkheid in de Scandinavische cultuur vroeger een vaste waarde leek, rest nu enkel wat contrast in het patroon van Noorse truien.

De manier waarop het Deens bedrijfsleven en de toppolitiek aldaar wordt belicht is razend interessant en met de cliffhangers is het moeilijk om niet in een ruk door te trekken naar een volgende afleveringen.

De snelheid waarmee het bijna 10 uur durende verhaal zich ontspint is duizelingwekkend. De vertolking van hoofdrol is bijzonder, pijnlijk en tragisch. Zeker in de vele parallellen tussen haar eigen leven, dat van de kidnapper en van de vader van het ontvoerde kind.

Ook nu weer is het open einde een cliffhanger van jewelste. Zowel moreel als professioneel, politiek als menselijk.

Komt zij terug voor een vierde seizoen tegen de achtergrond van de Deense rol in Europa en de NATO, dan wel de cultuur bij de Deense media?

Een mensenleven blijft altijd tobben, zeker bij onze Scandinavische buren. Maar er is met ‘The Killing’ potentieel nog veel spiegeling mogelijk voor een paar honderd miljoen kijkers in heel de EU.