El Club

Een herder moet altijd aan de dag van morgen denken. Alles wat aan gisteren toebehoort, behoort toe aan de dood, en waar het om draait is leven, dat weet jij beter dan wie dan ook, Brodeck, jij die bent teruggekeerd van waar men niet terugkeert. En ik moet alles doen wat nodig is om de anderen ook te kunnen laten leven en ze naar de dag van morgen te laten kijken…’

Toen werd het me duidelijk.

‘Dat kun je niet menen…,’ zei ik. ‘En waarom niet, Brodeck? Ik ben de herder. De kudde rekent erop dat ik het gevaar op afstand hou, en van alle gevaren is het gevaar van de herinnering een van de grootste; dat hoef ik jou toch niet te vertellen, jij die nooit iets vergeet, die je alles herinnert?’

Philippe Claudel, Het verslag van Brodeck.

Vier oude priesters en een non werden naar een ‘retraite-huis’ van de Roomse kerk in Chili verbannen wegens zware zonden die ze zelf niet als zodanig erkennen.  Op die manier probeert de kerk haar eigen  zondaars buiten de burgerlijke rechtspraak te houden. De vier houden elkaar recht en trainen een windhond waar ze ook mee op wedstrijden gokken. Hun dagelijkse rituaal staat onder leiding van een begeleidende non.

Een vijfde priester wordt hun club toegewezen. Maar die blijkt achtervolgd te worden door een van zijn slachtoffers die luidkeels de daden van zijn meester aan iedereen blijft verkondigen. Angst voor de reactie van het dorp leidt tot de zelfmoord van de nieuwkomer. Waarna de ‘nieuwe’ kerk een jonge priester-psycholoog op onderzoek uitstuurt die de club wil laten sluiten.

Regisseur Larraín: “De reden dat deze mannen niet zomaar wegvluchten, ergens anders een nieuw leven beginnen, is omdat ze bang zijn. Ze zijn bang om betrapt te worden. De kerk heeft ze bestraft door ze te isoleren, maar het is een gevangenis zonder deuren. Ze kunnen ieder moment weggaan, maar ze kunnen nergens heen. Hun angst is het grootste slot op de deur. Zuster Mónica begrijpt dat. Op een gegeven moment realiseer je je dat zij daar ook niet zomaar is, dat ook zij een straf uitzit. Maar zij is de bewaarster van de geheimen. Ze glimlacht omdat ze iedereen in haar macht heeft. De priesters, maar ook vader Garcia. Als hij dreigt het huis te sluiten, dan dreigt zij met de televisie.”

De priesterclub bedenkt met de non een vreselijk plan om zich te ontdoen van het bedreigende slachtoffer van hun dode confrater. Ze slagen erin het dorp met hem te laten afrekenen maar pater Garcia heeft hen in een christelijke houdgreep omdat hij hen de mishandelde getraumatiseerde man als het Lam Gods presenteert waarvoor zij de rest van hun dagen zullen mogen zorgen, onder het zingen van de hymne Agnus Dei:

Lam Gods,

dat de zonde der wereld draagt.

ontferm U over ons.

Lam Gods,

dat de zonde der wereld draagt.

geef ons de vrede.

Terzelfdertijd heeft de glimlachende ex-non ook pater Garcia en de nieuwe versie van de Katholieke Kerk van Chili in haar houdgreep.

Een indrukwekkende film met een knappe opbouw van veel gelaagde waarheden en vermoedens, ontkenningen, berusting waar niet alleen de honden onder lijden.

El Club heeft zo iets van de sfeer van Het rapport van Brodeck van Philippe Claudel.