Rudy Kagie in Vrij Nederland van 13 december 2008 over het ’ Einde van de Privacy’?

De Leidse promovendus Bart Schermer voorspelde onlangs: ‘Over twintig jaar bestaat privacy niet meer. En over vijfentwintig jaar bestaat het recht op privacy niet meer.’ Een bescheiden inventarisatie van wat er recent aan maatregelen werd doorgedrukt, leert dat Schermer werkelijk te pessimistisch is over het tempo waarin de technische vooruitgang zich voltrekt. Nog even en de fiscus informeert naar de kleur onderbroek van de belastingplichtige – en niemand die daar nog van opkijkt.

In het kader van de jacht op terroristen en kinderpornografie blijken zelfs de meest solide encryptieprogramma’s niet opgewassen ?tegen de speurzin van de digitale recherche. Alle verrichtingen op internet alsmede de nummers van alle gekozen en ontvangen telefoontjes worden gedurende ??n jaar bewaard. De komst van een Elektronisch Pati?ntendossier is onafwendbaar, waarmee de koppeling van medische gegevens aan het Burger Service Nummer een feit is. De douane mag weldra laptops, mobiele telefoons en iPods besnuffelen, confisqueren en vernietigen. In het kader van de bijzondere opsporing is zowel Albert Heijn als de openbare leeszaal als de apotheek, kortom elke onderneming sinds enige tijd verplicht om ?lle, maar dan ook werkelijk ?lle verzamelde informatie over de client?le prijs te geven. De OV chipkaart maakt het binnenkort mogelijk om te traceren hoe, waar en wanneer iemand zich in het openbaar vervoer begeeft. Natuurlijk hebben we niks te verbergen. Natuurlijk mag iedereen weten hoe we onze oude dag doorbrengen, hoe laat we gaan slapen en welke krant we lezen. Alleen: het is geen prettig idee dat iedereen dat k?n weten.

***************************************************************************************************

Bart Schermer promoveerde op 9 mei 2007 te Leiden met het proefschrift??’Software agents, surveillance, and the right to privacy: a legislative framework for agent-enabled surveillance. Schermer is werkzaam bij ECP.NL, Platform voor eNederland, en is daarnaast verbonden aan eLaw@Leiden, Centrum voor Recht in de Informatiemaatschappij.

In de strijd tegen georganiseerde misdaad en internationaal terrorisme spelen (persoons)gegevens een voorname rol. Door het verzamelen en analyseren van gegevens kunnen opsporingsinstanties in een vroeg stadium potentiele verdachten of activiteiten in beeld krijgen. Dit is goed voor de veiligheid van onze samenleving, maar het kan tegelijkertijd een bedreiging vormen voor de privacy en vrijheid van burgers. Software agents zijn intelligente computerprogramma’s die zonder tussenkomst van de mens zelfstandig taken kunnen uitvoeren. In dit proefschrift wordt het gebruik van software agenten in de opsporing onderzocht. ?

Het doel van dit proefschrift is te onderzoeken in hoeverre het huidige juridische kader voor de bescherming van de privacy en vrijheid van burgers toegerust is om met de effecten die software agenten hebben op de opsporing om te gaan. In dit proefschrift wordt gekeken naar zowel het juridisch kader van de Verenigde Staten als dat van Nederland. In bijzonder wordt aandacht besteed aan de vraag in hoeverre het recht op privacy nog een adequaat middel is voor het beschermen van privacy en vrijheid. Belangrijkste conclusies uit het proefschrift zijn dat het recht op privacy in de toekomst niet langer handhaafbaar zal blijken, en dat het huidige strafvorderlijke kader niet toegerust is om om te gaan met de effecten die software agenten op de opsporing gaan hebben.