Maak werk van de Tobintaks

door Attac ea

Sinds Adair Turner, een van de belangrijkste spelers in de mondiale financi?le wereld en de huidige voorzitter van de Britse regulator van de financi?le sector (FSA), verleden week de knuppel in het hoenderhok gooide, is de Tobintaks terug van weggeweest. Frankrijk heeft jaren geleden een intentieverklaring tot een Tobintaks gestemd maar Belgi? is het enige land ter wereld dat sinds 1 juli 2004 een kant-en-klare wet heeft gestemd op de invoering van een Tobintaks. Het is enkel wachten op de andere Europese landen om de wet in werking te doen treden.Een paar maanden na van een zeker faillissement gered te zijn door de massale injectie van overheidsgelden nemen de westerse zakenbanken de draad weer op van hun winsten en miljardenbonussen. Bij de eerste tekenen van een “heroplevende economie” willen zij terugkeren naar de hoogdagen van het neoliberalisme en business as usual terwijl ze zelf door hun ongebreidelde winstbejag het financi?le systeem aan de rand van de afgrond hadden gebracht. Door het weigeren van elke dwingende maatregel geeft de G20 vrij spel aan de geglobaliseerde financi?le wereld om de volgende zeepbel voor te bereiden en dus ook de volgende crash. De “regels van goed gedrag” en andere cosmetische maatregelen dienen enkel om de schijn te redden zodat het graaien kan verder gezet worden. Politieke en financi?le leiders geven intussen de indruk alles te veranderen terwijl er niets verandert. Het is daarom dat wij de verhelderende kijk verwelkomen van een van de belangrijkste spelers in de mondiale financi?le wereld, Adair Turner. Net als Turner geloven wij dat “als je de buitensporige remuneraties (of verloning, nvdr) in een opgeblazen financi?le sector een halt wil toeroepen, je de omvang van die sector moet verminderen of specifieke belastingen moet heffen op de winsten voor de uitbetaling van die remuneraties.” Net als Turner denken wij onder meer dat “de mogelijkheden moeten worden nagegaan om belastingen te heffen op financi?le transacties, Tobintaksen”. Wij denken zelfs dat die taksen zo snel mogelijk moeten worden opgelegd, op alle financi?le transacties, en niet enkel op wisseltransacties zoals James Tobin het voorstelde – om op die manier de vorming van nieuwe zeepbellen te voorkomen en de toenemende druk die het financieel kapitaal heeft op elk aspect van ons leven: jobs, lonen, openbare diensten, cultuur, milieu… te verminderen. De opbrengst van die taksen, waaraan we een wereldwijde belasting op de broeikasgassen kunnen toevoegen, kan dan onder het beheer van de Verenigde Naties geplaatst worden om duurzame ontwikkeling en de ecologische reconversie van onze economie?n te financieren.

Oproep aan de premier

Turner is voormalig voorzitter van de Britse industrieconfederatie (de Britse VBO) en voormalig vicevoorzitter van Merryl Lynch Europa. Dat hij ertoe komt om de absolute noodzaak te erkennen om het volume van de financi?le sfeer te verminderen is een bemoedigend teken. Vermits financi?le speculatie “geen enkele nuttige sociale rol speelt”, is er ook geen bezwaar om er de lucht uit te laten, zelfs als Europa er alleen mee begint. We vragen dan ook aan premier Herman Van Rompuy om de voorstellen van Turner te steunen in de Europese voorbereidende vergadering voor de G20 in Pittsburgh (24 en 25 september) en ervoor te zorgen dat Europa deze gelegenheid aangrijpt om een Tobintaks op internationaal en een belasting van broeikasgassen op mondiaal niveau voor te stellen. rnMet de Tobintaks krijgen regeringen een monetair instrument in handen dat hen meer politieke controle over de financi?le markten geeft. Het remt bovendien financi?le speculatie af. Anderzijds is de Tobintaks een eerste stap richting internationale fiscale rechtvaardigheid. Terwijl de traditionele ontwikkelingshulp gefinancierd wordt door nationale belastingsystemen, waarbij de belastingdruk onrechtvaardig zwaar doorweegt op arbeid terwijl grote vermogens en bedrijfswinsten steeds meer buiten schot blijven, komt het geld dat de Tobintaks genereert vooral van de grote spelers op de financi?le markten. De Tobintaks is dus gebaseerd op het rechtvaardige fiscale principe dat de zwaarste schouders de zwaarste lasten dragen. rnMogen we Herman Van Rompuy er aan herinneren dat Belgi? het enige land ter wereld is dat al sinds 1 juli 2004 een kant-en-klare wet op de Tobintaks in Kamer en Senaat gestemd heeft? Een wet die ook al integraal vertaald is in verscheidene talen door internationale juristen die blijven ijveren voor de invoering ervan. Mogen we Van Rompuy er ook aan herinneren dat de offici?le vertegenwoordigers van ons land onder leiding van de minister van Financi?n Didier Reynders niet ??n keer publiek tussenbeide kwamen om op zijn minst de Belgische wet te vermelden, laat staan te verdedigen? rnDe tijd lijkt rijp voor de Tobintaks, laten we er werk van maken.

Eric Goeman en Francis Jorissen (Attac Vlaanderen). Ondertekenaars zijn o.a. Rudy De Leeuw (ABVV), Ann Van Laer (ACV), Jan Renders (ACW), Mieke Vogels (Groen!), Jos Geysels en Bogdan Vandenberghe (11.11.11.), Lieven Denys (prof Europees en internationaal fiscaal recht VUB), Rik Pinxten (HVV), Bart Staes (Groen!), Dirk Van der Maelen (sp.a), Stefaan Declercq (Oxfam Solidariteit), Ronald Commers (hoogleraar ethiek en wijsbegeerte UGent), Jan Dumolyn (historicus UGent), Koen Raes (hoogleraar ethiek en rechtsfilosofie UGent), Frank Beke, Francine Mestrum (doctor in de sociale wetenschappen ULB en UGent), Jan Bundervoet (prof arbeidssociologie KU Leuven), Eric Corijn (hoogleraar VUB).