Europalia China Het omhelzen van de maan, Spiegel van de Tang dynastie.

Nog tot 14 maart biedt het Antwerpse Provinciehuis ruimte aan een boeiende tentoonstelling waarbij zoals wel vaker de catalogus meer te betekenen heeft dan de expositie zelf.
De presentatie is mooi, met veel aandacht voor de ontwikkeling van het Chinese boeddhisme, enkele mooie stukken keramiek en vroeg porselein, een schitterend vergulde bronzen draakje en enkele mooie kleine vergulde bronzen, alsmede een reeks mooie terracotta beelden van dieren en mensen.
De stukken zijn bijna allemaal afkomstig van het Shaanxi History Museum, het Zhaoling Museum met objecten uit de necropolis van de grote tweede Tang-keizer Taizong (reg. 626-649) en het Beilin Museum voor het merendeel van de boeddhistische stukken. De tentoonstelling kadert in 25 ste verjaardag van de vriendschapsbanden tussen de provincies Antwerpen en Shaanxi in China, die dateren van de Janssen Pharmaceutica vestiging in Xi?an, de hoofdstad van Shaanxi.
Destijds werd de interesse van Paul Janssen voor de Chinese Volksrepubliek gewekt door twee personeelsleden die zich toen tot het Marxisme Leninisme en de Gedachte Mao Zedong bekenden. Zij werden wel ontslagen maar hun zaad zou kiemen en Paul Janssen kwam in Shaanxi terecht waar hij de eerste grote farmaceutische joint venture oprichtte in China met Xian-Janssen.

Meteen is de exclusieve band met Shaanxi en de selectie aldaar een minpunt voor de toch wel beperkte tentoonstelling over de Tangkunsten.
Er zijn nauwelijks beelden van de fantastische Tang paarden in de typische kleurenglazuur, en al helemaal geen van de fameuze Tang vrouwen met forse boezem, laat staan hofdames die voor het eerst en als enigen tot vandaag hun borsten prominent etaleerden.
In de Chinese geschiedenis een cultuurschok die zich enkel kan meten met wat er vandaag aan de hand is in het Rijk van het Midden.
Er wordt wel veel aandacht besteed aan de kledij van de voluptueuze Tang vrouwen, die een tot dan ongekende vrijheid hadden.
Dit leidde tot een extreem gevarieerde opsmuk en hoge haarstukken, tot het dragen van mannenkleren, diepe decollet?s en forse amazones in spreidstand op weelderige paarden.
De collectie bronzen paardentuig is mooi, met bewerkte gespen en vele gebalanceerde stijgbeugels, uit een periode dat men in West Europa onder Merovingers en Karolingers nog geen stijgbeugels kende. In China werden ze reeds teruggevonden in sites uit de derde eeuw. In Europa pas vanaf de 8ste en 9 de eeuw.

?Het omhelzen van de maan ? verwijst als titel van de tentoonstelling naar een vers van de beroemdste Tang-dichters, Li Bai.
Voor de Chinese cultuur is de maan de spiegel van de zon, yin tegenover yang, ?als droom en bezinning tegenover werkelijkheid, als de schaduw van het hiernamaals tegenover de realiteit van het heden, ontastbaar, maar toch erg aanwezig.?
De ruimte is ingericht als een gestileerde tuin met doorgangen en doorkijkjes, met een discrete belichting maar te weinig toelichtingen.
Een audiogids was handiger geweest dan een gekopieerde wandelgids.

Curator Annemie Bonneux heeft met de literaire aspecten van de tentoonstelling een prachtige spiegel gemaakt.
Met veel aandacht voor Li Bai (701-762) en zijn verzen over het drinken van de wijn onder de maneschijn.

Een vraag aan de maan met wijn in de hand.
Hoelang al staat de maan wel aan de hemel?
Ik zet mijn beker neer en vraag het haar.
De mensen reiken naar de maan,
Maar kunnen haar niet grijpen;
Toch is zij op hun pad een trouwe gezellin.

Er wordt tijd en ruimte besteed aan de Wijn, de Maan en de Weg van de Tao.
Dus ook aan de drinkgelagen en drankgedichten.

Li Bai paste naar verluidt zijn po?tische analyses van de Tao toe bij zijn eigen euthanasie: stomdronken in een bootje probeerde hij de maan te omhelzen in het water.

Chang?an ? Hemelse Vrede ? was gedurende vele dynastie?n de hoofdstad van het rijk.
Vandaag als Xi?an nog steeds een fenomenale stad, niet alleen door de terracottalegers en de vele grafsteden,
maar ook als het historische einde van de zijderoute en dus een verzamelplaats van vele volkeren en culturen.
De verzen op de banieren in de tentoonstelling zijn goed gekozen.

Boven de muren van Chang?an
Lijkt de maan van gebleekte zijde. ( Cui Hao)

?Nachtgedachten? van Li Bai werden eind april 2009 een herinnering
toen ik boven de Pagode van de Grote Wilde Gans de maan zag verschijnen aan een blauwe hemel
terwijl ik de verkopers van alle mogelijke antiquiteiten en grafvondsten van mijn lijf probeerde te houden.

Ik kijk omhoog naar de heldere maan
ik kijk omlaag en denk aan thuis