Fotomuseum Antwerpen – Carl De Keyzer ‘Congo (belge)’ en ‘Congo belge en images’ nog tot 16052010

De ellende is niet te overzien, zelfs in kleur wordt de schrijnende tegenstelling met de bijna 100 jaar oude fotocollectie uit het Museum van Tervuren niet minder erg.

?Congo (belge)? van Carl De Keyzer is een unieke fotoreeks met historische betekenis, die confronterend is omdat ze zowel vragen oproept bij de manier waarop Belgi? deze kolonisatie architecturaal en urbanistisch heeft ingevuld, als bij de oorzaken van de huidige staat van chaos en verval. Het is het eerste allesomvattende fotografische project dat over Congo gemaakt is.
?Congo Belge en images? vormt de neerslag van een ?ontdekkingsreis? doorheen de immense fotocollecties van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren. Fotograaf Carl De Keyzer en architectuurhistoricus Johan Lagae kozen bijna 100 zeldzame of nog nooit eerder gepubliceerde foto?s van Belgisch Congo uit de museumarchieven, waarvan het merendeel dateert uit de periode 1885-1908.
De tentoonstelling biedt geen historische overzicht van de fotografie in Belgisch Congo en focust evenmin op de koloniale beeldvorming of het gebruik van foto?s in de koloniale propaganda. Ze plaatst daarentegen de koloniale fotograaf als auteur op de voorgrond. Via actuele reproductietechnieken worden? beelden die stammen uit de vroege periode van de koloniale fotografie hier voor het eerst in hun volle detail getoond.
Door de keuze voor onconventionele beelden die vaak in de archieven verborgen zijn gebleven, biedt ?Congo belge en images? tegelijk ook een blik op een ongekende, complexe koloniale realiteit die ons dwingt het verleden van Belgisch Congo op een andere manier te bekijken.

Juist, ja. Daartoe word je als toeschouwer waarlijk gedwongen.
De ellende is niet te overzien, de chaos peilloos, het gevoel van verlies en miserie onoverzichtelijk.
Je zou nog respect krijgen voor de Kongolese ambtenaar die zich afvraagt waarom de Belgen niet gewoon terugkomen, zij kennen Congo toch beter en vooral gingen zij volgens hem heel wat beter om met de inboorlingen dan de Chinezen die er nu aan zet zijn.
Je zou Karel De Gucht nog gelijk geven als hij verklaart dat de Kongolese elite eerst orde op zaken moet stellen in eigen land voor ze wat dan nog kunnen vragen of eisen.
Je zou monseigneur Van Gheluwe, bisschop van Brugge, nog gelijk geven dat het niet kan dat Afrikaanse priesters in Vlaamse parochies het woord Gods verkondigen omdat ze daardoor als onderdeel van de reeds zeer beperkte intellectuele elite aldaar hun volk en land beroven van een geschoold iemand, zij het dat de scholing zich doorgaans beperkt tot het Woord Gods.
Adembenemende ellende.